Polski Czerwony Krzyż świętując 100-lecie ODZYSKANIA NIEPODLEGŁOŚCI przez Polskę pamięta o członkach, którzy w swych działaniach w czasach zaborów przyczynili się do nieprzerwanej trwałości zasad i wartości PCK.
Kategoria: Polski Czerwony Krzyż
Historia odznaki Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi
12. Czy wiesz, że 28 lutego 2018 roku minęło 50 lat od ustanowienia odznaki Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi?
W celu wyrażenia uznania honorowym dawcom krwi za ich ofiarność i szlachetną postawę Polski Czerwony Krzyż w okresie powojennym zaczął wprowadzać szereg odznak. 28 lutego 1968 roku ówczesny Minister Spraw Wewnętrznych wydał decyzję, która zatwierdzała wzór odznaki „Zasłużony Dawca Krwi” wraz z zezwoleniem na jej stosowanie. Od początku, głównym symbolem odznaki był czerwony krzyż, a odznaczenia było wydawane przez naszą organizację. W czasie tych 50 lat zmieniły się przepisy na podstawie których odznaka wraz z legitymacją jest wydawana, jednak współcześnie, sam wygląd odznak niewiele się różni od tych wydawanych pierwotnie. Na początku produkcją odznak ZHDK zajmowała się Mennica Państwowa w Warszawie.
Od początku odznaki wydawane były przez Polski Czerwony Krzyż, jak czytamy na legitymacji „W dowód uznania za najpiękniejszy dar humanitarny – bezinteresowne oddawanie krwi„ i to nie zmieniło się przez lata.
Każdy oddział okręgowy PCK wydaje rocznie kilka tysięcy tych odznak. W ciągu 50 lat, odznaką z czerwonym krzyżem w centrum, uhonorowano setki tysięcy, a może nawet miliony krwiodawców. Tylko w latach 2006-2016 wydano ich ok. 200 000. Wszystkie legitymacje, pomimo zmian, zachowują swoją ważność, nawet te najstarsze.
Dziś odznaka jest przyznawana:
Dawcy krwi:
1) kobiecie, która oddała w dowolnym okresie co najmniej 5 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość jej składników,
2) mężczyźnie, który oddał w dowolnym okresie co najmniej 6 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość jej składników
– przysługuje tytuł „Zasłużony Honorowy Dawca Krwi III stopnia” i brązowa odznaka honorowa „Zasłużony Honorowy Dawca Krwi III stopnia”.
Dawcy krwi:
1) kobiecie, która oddała w dowolnym okresie co najmniej 10 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość jej składników,
2) mężczyźnie, który oddał w dowolnym okresie co najmniej 12 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość jej składników
– przysługuje tytuł „Zasłużony Honorowy Dawca Krwi II stopnia” i srebrna odznaka honorowa „Zasłużony Honorowy Dawca Krwi II stopnia”.
Dawcy krwi:
1) kobiecie, która oddała w dowolnym okresie co najmniej 15 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość jej składników,
2) mężczyźnie, który oddał w dowolnym okresie co najmniej 18 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość jej składników
– przysługuje tytuł „Zasłużony Honorowy Dawca Krwi I stopnia” i złota odznaka honorowa „Zasłużony Honorowy Dawca Krwi I stopnia”.
Wcześniej, bo w 1963 roku, wprowadzone zostały odznaki „Honorowego Dawcy Krwi”. Wzór odznak oraz zezwolenie na stosowanie zostały objęte decyzją Ministra Spraw Wewnętrznych (nr D.22/S/X/63) z dnia 11 marca 1963 roku, czyli 55 lat temu. Niestety odznaki te nie są wydawane od 2001 roku.
Źródło: Małopolski Oddział Okręgowy PCK http://pck.malopolska.pl/
Podaruj Dzieciom Serce
Zbliża się finał akcji
“Podaruj Dzieciom Serce”
17.11.2018 godz. 18:00
Teatr im. Wilama Horzycy w Toruniu
SPONSOR GŁÓWNY
Zapraszamy na stronę sponsora: energa.pl
Początki krwiodawstwa w Polsce
11. Czy wiesz, że początki krwiodawstwa w Czerwonym Krzyżu sięgają roku 1935, czyli miały miejsce 83 lata temu?
Dawstwo krwi początkowo nie było głównym obszarem zainteresowań władz PCK. Dopiero w latach trzydziestych XX wieku, w obliczu zbliżającej się wojny oraz upowszechniania transfuzjologii, pojawiły się głosy apelujące o przekazanie PCK zagadnień związanych z dawstwem krwi. Wśród znawców tematu pojawiały się głosy o konieczności organizowania ośrodków dla krwiodawców, wskazywano wówczas Polski Czerwony Krzyż jako instytucję predestynowaną do tego zadania. Początki tematyki krwiodawstwa w PCK naznaczone są nie tylko organizacją ośrodków krwiodawców, poborem krwi, ale przede wszystkim działalnością badawczą.
W 1935 roku PCK rozpoczął zorganizowaną działalność na rzecz krwiolecznictwa obejmującą organizację kursów dla lekarzy oraz propagandę dawstwa krwi. Utworzono również pierwszy w Polsce Instytut Przetaczania Krwi w 1935 roku pod kierownictwem Henryka Gnoińskiego, przy Szpitalu Głównym PCK w Warszawie.
Szpital PCK na Smolnej 6 w Warszawie, fot. Ze zbiorów ZG PCK
Instytut znajdował się przy ulicy Smolnej 6, w obrębie kompleksu złożonego z siedmiu budynków. Trzy z nich zajmował szpital (oddziały: chirurgiczny, ginekologiczny, wewnętrzny), w dwóch mieściła się Szkoła Pielęgniarstwa PCK oraz Instytut Przetaczania i Konserwacji Krwi, a w pozostałych administracja i zaplecze techniczne. Szpital Główny, Szkoła Pielęgniarska i Instytut Przetaczania i Konserwacji krwi podlegały bezpośrednio Zarządowi Głównemu PCK. W Instytucie prowadzone były badania nad konserwacją krwi i regeneracją krwi po jej dużych utratach i pod wpływem podania krwi świeżej.
Dr H. Gnoiński przy pracy w Instytucie Przetaczania i Konserwacji Krwi PCK, 1939 rok. Źródło: NAC 1-C-877-1
Pierwszy w Polsce Instytut Przetaczania i Konserwacji Krwi (stworzony przez H. Gnoińskiego) powstał dzięki inicjatywie oraz wieloletnim staraniom profesora Bolesława Szareckiego. W chwili powołania tej jednostki, był on członkiem Zarządu Głównego PCK. Krwiodawstwem i krwiolecznictwem interesował się od lat dwudziestych. Aktywne uczestnictwo Szareckiego w wielu dyskusjach na temat organizacji krwiodawstwa, a także wiedza na temat rozwoju światowej transfuzjologii były w Polsce opiniotwórcze i znaczące. Bolesław Szarecki był szefem sanitarnym PCK i od 1937 roku dyrektorem Głównego Szpitala PCK, miał więc znaczący wpływ na współpracę Szkoły Pielęgniarek, Szpitala Głównego PCK i Instytutu Przetaczania i Konserwacji Krwi.
Medal na 40 lecie honorowego krwiodawstwa PCK z podobizną Henryka Gnoińskiego
Henryk Gnoiński w Instytucie Przetaczania Krwi prowadził badania nad regeneracją krwi po jej dużych utratach i pod wpływem podania krwi świeżej oraz konserwowanej. Na II Międzynarodowym Zjeździe Przetaczania Krwi w Paryżu, w 1937 roku ogłosił wyniki swoich badań nad krwią konserwowaną, które wzbudziły ogólne zainteresowanie. Prowadził też zajęcia dla studentów na Uniwersytecie Warszawskim z zakresu patologii krwi. Instytut PCK bardzo szybko zyskał dobrą opinie i oceniany był jako jedna z najlepszych placówek tego typu w Europie. Konserwowano krew zarówno na potrzeby wojska, jak i lecznictwa cywilnego. Instytut współpracował z Państwowym Zakładem Higieny prowadzonym przez Ludwika Hirszfelda.
Pracownicy Instytutu podczas pobierania krwi królikowi, 1939 r, Źródło NAC 1-C-877-2
Przy Instytucie utworzono Ośrodek Krwiodawców Zawodowych oddających krew za opłatą oraz Ośrodek Honorowych Dawców Krwi. W 1938 roku pobrano od 812 członków 140 litrów krwi. Członkowie Ośrodka rekrutowali się ze środowisk akademickich i ochotniczych organizacji kobiecych.
Równolegle do Instytutu PCK, działał założony przez lekarza Tadeusza Sokołowskiego w 1935 roku w Warszawie Instytut Urazowy I Szpitala Okręgowego, w którym pracowano nad konserwacją krwi. Instytut Przetaczania i Konserwacji Krwi PCK i Instytut Urazowy były to odrębne i konkurujące ze sobą jednostki. Jednak to Instytut Przetaczania i Konserwacji Krwi pozostający pod zarządem PCK miał możliwość rozwoju dzięki zasobom finansowym i materialnym tej organizacji oraz sprawnemu funkcjonowaniu jego struktur, a także wsparciu polskich władz.
Inną jednostką o podobnym charakterze, była powołana rok wcześniej Centralna Stacja Wypadkowa z Ośrodkiem Przetaczania Krwi w Łodzi. Celem tej instytucji było udzielanie pomocy potrzebującym w jej siedzibie, jak i na miejscu wypadku (w fabryce). Henryk Gnoiński w broszurze na temat krwiodawstwa z roku 1938 opisał działalność tej instytucji, nazywając ją: Sekcją Wypadkową PCK w Łodzi, wymienia również działający przy sekcji wypadkowej Ośrodek Przetaczania Krwi, którego zadaniem było wykonywanie transfuzji, przygotowanie, badanie i rejestracja dawców.
Pierwszy akt prawny regulujący krwiodawstwo z 1937 roku.
Dowodem na to, że krwiodawstwo było tematem coraz to bardziej ważnym nie tylko pod względem medycznym, ale także społecznym jest Rozporządzenie Ministra Opieki Społecznej z 1937 roku – pierwszy polski akt prawny regulujący krwiodawstwo.
Źródło: Małopolski Oddział Okręgowy PCK http://pck.malopolska.pl/
1 listopada
1 listopada to dzień zadumy. Pamiętajmy szczególnie w tym dniu o tych, którzy od nas odeszli. Zwłaszcza o osobach, które odeszły w ciągu ostatniego roku. Zarówno o tych związanych z Polskim Czerwonym Krzyżem jak i o osobach nie należących do naszej organizacji. O tych, których mieliśmy szczęście poznać ale również o tych, którym nie było nam dane poznać. Szczególnie jesteśmy myślami z rodzinami wolontariuszy i pracowników Czerwonego Krzyża, którzy ponieśli śmierć w czasie wykonywania swoich “obowiązków”. Do samego końca byliście oddani ideom czerwonokrzyskim.
